Solidariteit helpt Oekraïne songfestival te winnen

©Belgaimage

Kalush Orchestra uit Oekraïne won met het lied Stefania de 66^e editie van het Eurovisiesongfestival in het Italiaanse Turijn. De oorlog in het thuisland speelde een grote rol op de achtergrond.

Het Europese publiek stemde massaal op Stefania. Oekraïne kreeg van de andere landen gemiddeld elf punten – en twaalf is het maximum. Die ongeziene score is zeker voor een stuk het gevolg van de grote solidariteit met het door oorlog getroffen Oekraïne.

Help ons!

Na afloop dankte Oleh Psiuk, de rapper van Kalush Orchestra, iedereen voor de vele stemmen. Tegelijk riep hij op om actie te ondernemen voor de belegerde stad Marioepol. ‘Help ons nu!’ Hoewel het songfestival apolitiek wil zijn, liet organisator European Broadcasting Union hem begaan.

Anderzijds moest de Italiaanse politie cyberaanvallen van pro-Russische hackersgroeperingen blokkeren die het stemmingssysteem van de liedjeswedstrijd in de war probeerden te sturen.

Strijdlied

Met zinnen als ‘ik zal altijd naar je toekomen over kapotte wegen’ verwees het winnende lied naar het conflict met Rusland. Dat doet overigens ook een nieuwe clip die bij het nummer is gemaakt. Oorspronkelijk is de song een ode aan Stefania, een sterke moeder. Maar je kunt er ook makkelijk een knipoog in zien naar het moedige moederland. In Oekraïne is Stefania dan ook uitgegroeid tot een echt strijdlied.

Folkrap

Het nummer is een combinatie van hiphop en Oekraïense volksmuziek. Die mengmuziek werd populair na de Maidan-revolutie in 2014. Die ontstond uit onvrede met de pro-Russische koers in het Oekraïne van toen. De revolutie leidde tot een andere regering die de Europese Unie ging samenwerken. De Oekraïners kregen in die periode terug meer aandacht voor hun eigen taal en volkstradities. De folkrap maakt deel uit van de zoektocht naar een eigen identiteit na eeuwenlang onder de Russische cultuur geleefd te hebben.

Wat volgend jaar?

De regel is dat het land dat het songfestival wint het jaar erop de wedstrijd organiseert. Vraag is of het geteisterde Oekraïne daartoe in staat zal zijn. Het gastland moet de veiligheid van de artiesten, de crew en het publiek kunnen garanderen. ‘Dat een land in oorlog wint, dat is een ongekende situatie’, zei Eurovisie-producer Sietse Bakker in een reactie. ‘Hier ligt geen draaiboek voor klaar.’

Op de persconferentie na de finale toonde rapper Oleh Psiuk zich echter overtuigd dat het Eurovisiesongfestival volgend jaar zal kunnen plaatsvinden in een herenigd en vreedzaam Oekraïne.