©ESA

©ESA

Vorige vrijdag is de Europese ruimtesonde Juice vanuit Frans-Guyana naar Jupiter en enkele van zijn ijsmanen vertrokken. Die manen zijn de meest waarschijnlijke locatie voor buitenaards leven binnen ons zonnestelsel.

De Ariane 5-draagraket van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA schoot Juice (voluit: Jupiter Icy Moons Explorer) vrijdag om 14.14 uur de ruimte in.

Een dag eerder was er al een eerste poging geweest om de onbemande ruimtesonde te lanceren vanuit de Europese lanceerbasis in de jungle rond Kourou in Frans-Guyana. Die werd op het laatste moment afgeblazen door de slechte weersomstandigheden. Blikseminslagen dreigden de sonde van zijn baan te doen afwijken.

België investeert mee

Voor ons land woonden koning Filip, prins Gabriël en staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Thomas Dermine (PS) de succesvolle lancering in Frans-Guyana bij. België investeert van 2023 tot 2027 ruim 300 miljoen euro per jaar in de missie. Het totale kostenplaatje bedraagt 1,6 miljard euro.

Het enthousiasme in de lanceerbasis was groot. ‘Ik heb zelden een zaal vol volwassenen gezien die zo blij waren als een kind’, vertelde VRT-reporter Koen Wauters ter plaatse in zijn verslag.

Tien zonnepanelen

Om 15.04 uur heerste ook in het missiecontrolecentrum van ESA in Darmstadt, Duitsland, een uitgelaten sfeer. De missieleiding slaagde er toen voor het eerst in contact te maken met Juice.

Zo’n 25 minuten later volgde een ander belangrijk moment. De ruimtesonde klapte toen zijn tien zonnepanelen uit. Die panelen, samen 85 vierkante meter groot, zaten tot dan als de vleugels van een vlinder opgevouwen in het toestel. Zij zijn cruciaal voor de nodige energievoorziening.

Juice is nu begonnen aan zijn lange reis naar Jupiter. Het traject loopt langs de aarde en de maan, Venus (augustus 2023) en opnieuw twee keer de aarde (september 2026 en januari 2029). Door gebruik te maken van de zwaartekracht van al die hemellichamen krijgt Juice een extra zetje om met de vereiste snelheid koers te zetten naar Jupiter.

Zoeken naar oceanen

Als de sonde over acht jaar de bestemming bereikt, gaat hij niet enkel Jupiter, maar ook drie ijsmanen van de planeet van nabij bestuderen. Jupiter heeft bijna honderd manen, maar de wetenschappers zijn het meest geïnteresseerd in Callisto, Europa en Ganymedes.

De onderzoekers van de missie hopen op gedetailleerde waarnemingen van de dikke ijskorst die op de drie manen ligt. Juice zal nagaan of daaronder diepe oceanen van zout water liggen. Hoe zijn die samengesteld? Zijn er sporen van buitenaards leven te vinden? Hopelijk weten we binnen zo’n tien jaar de antwoorden.

Crashen in 2035

Naar Ganymedes zal extra aandacht gaan. Zij is immers de enige maan in ons zonnestelsel die een magnetisch veld heeft. Hoe dat komt, hopen de wetenschappers achter de missie ook te kunnen achterhalen.

Ze is bovendien, met een diameter van 5260 kilometer, de grootste maan van ons zonnestelsel. Ter vergelijking: de aarde heeft een diameter van zo’n 12.700 kilometer.

Het zal trouwens op de ijsvlakten van Ganymedes zijn dat Juice, wanneer hij op het einde van zijn missie in 2035 zonder brandstof valt, zal neerstorten.